Tại Việt Nam, đội mũ bảo hiểm đã trở thành quy định bắt buộc đối với người điều khiển và người ngồi trên xe máy, xe đạp điện khi tham gia giao thông. Việc không tuân thủ quy định này đều bị coi là hành vi vi phạm pháp luật, có thể bị xử phạt hành chính.
Vậy tại sao người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm lại bị coi là vi phạm pháp luật? Hành vi này sẽ bị xử phạt như thế nào? Bài viết sau đây sẽ giải đáp chi tiết các thắc mắc trên.
Người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm vi phạm luật gì?
Theo quy định tại Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP và Điều 5 Nghị định 123/2021/NĐ-CP, hành vi không đội mũ bảo hiểm khi điều khiển xe máy đã vi phạm các quy định sau:
-
Luật Giao thông đường bộ năm 2008 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giao thông đường bộ năm 2008.
-
Nghị định số 46/2016/NĐ-CP ngày 26/5/2016 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt.
Như vậy, hành vi trên đã vi phạm các quy định bắt buộc về trang bị và sử dụng bảo hiểm khi tham gia giao thông. Do đó, người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm sẽ bị xử lý vi phạm hành chính.
Lý do người đi xe máy phải đội mũ bảo hiểm
Có một số lý do chính khiến việc đội mũ bảo hiểm trở thành quy định bắt buộc với người đi xe máy:
-
Bảo vệ tính mạng khi xảy ra tai nạn giao thông, hạn chế chấn thương sọ não cho người điều khiển và người ngồi trên xe.
-
Nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, góp phần xây dựng văn hóa giao thông an toàn.
-
Tăng hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về an toàn giao thông.
-
Giảm thiểu tai nạn giao thông, hạn chế thiệt hại về người và tài sản.
Như vậy, việc thực thi đúng quy định đội mũ bảo hiểm mang ý nghĩa rất lớn đối với công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông nói chung.
Hình phạt đối với người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm
Khi vi phạm quy định bắt buộc về đội mũ bảo hiểm, người đi xe máy sẽ bị xử phạt như sau:
-
Theo Điều 5 Nghị định 123/2021/NĐ-CP, mức phạt đối với hành vi không đội mũ bảo hiểm là từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng.
-
Trường hợp tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần trong ngày thì mức tiền phạt có thể lên tới 1.000.000 đồng.
-
Ngoài bị phạt tiền, người điều khiển xe máy còn có thể bị tạm giữ phương tiện từ 1 đến 3 tháng hoặc tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 đến 3 tháng.
Như vậy, tùy vào mức độ vi phạm mà người vi phạm sẽ bị xử phạt ở các mức khác nhau. Đây được xem là mức phạt cao so với mặt bằng chung các lỗi vi phạm luật giao thông tại Việt Nam.
Trường hợp được miễn đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy
Mặc dù đội mũ bảo hiểm là quy định bắt buộc, song vẫn có một số trường hợp đặc biệt được miễn không phải đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy:
-
Người đi xe máy chở người bệnh đi cấp cứu.
-
Người đi xe máy chở theo trẻ em dưới 6 tuổi.
-
Các trường hợp áp giải người vi phạm pháp luật.
-
Cảnh sát, quân nhân khi đang thực thi nhiệm vụ.
-
Người khuyết tật không thể sử dụng được mũ bảo hiểm.
Ngoài các trường hợp trên, mọi trường hợp đi xe máy đều phải đội mũ bảo hiểm đầy đủ, đúng quy cách. Việc miễn chỉ áp dụng trong một số tình huống cụ thể.
Người ngồi sau xe máy không đội mũ bảo hiểm có vi phạm?
Theo quy định tại Điều 5 Nghị định 123/2021/NĐ-CP, ngoài người điều khiển, người ngồi sau xe máy cũng bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm.
Cụ thể:
-
Người ngồi sau xe máy không đội mũ bảo hiểm sẽ bị phạt tiền từ 200.000 đến 300.000 đồng.
-
Tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần trong ngày thì mức phạt lên đến 600.000 đồng.
-
Người ngồi sau xe máy cũng chỉ được miễn đội mũ bảo hiểm trong một số trường hợp đặc biệt như trên.
Như vậy, dù là người điều khiển hay người ngồi sau xe máy đều phải tuân thủ đội mũ bảo hiểm. Vi phạm quy định này đều có thể bị xử phạt hành chính.
Xử lý tình huống bị yêu cầu xuất trình giấy tờ khi không đội mũ bảo hiểm
Khi không đội mũ bảo hiểm và bị CSGT yêu cầu dừng xe để kiểm tra, người điều khiển xe máy cần tuân thủ các bước sau để đảm bảo quyền lợi:
-
Dừng xe và hợp tác với CSGT: Không tìm cách trốn tránh hay chống đối. Giữ thái độ lịch sự, hợp tác.
-
Xuất trình đầy đủ giấy tờ theo yêu cầu như giấy phép lái xe, đăng ký xe. Nếu không mang theo, cần giải thích rõ ràng.
-
Nhận sai và cam kết không tái phạm. Đừng cãi cọ, làm mất thời gian của CSGT.
-
Nhận biên bản xử phạt và nộp phạt nếu CSGT yêu cầu. Có thể đề nghị giảm mức phạt nếu là lần vi phạm đầu.
-
Yêu cầu CSGT giải thích rõ lý do trong trường hợp không đồng ý với mức phạt.
-
Ghi nhớ thông tin về CSGT để phòng khi có tranh chấp, khiếu nại sau này.
Một số lưu ý khi đội mũ bảo hiểm cho người đi xe máy
Để đảm bảo an toàn và tránh bị phạt khi điều khiển xe máy, người lái cần lưu ý:
-
Chọn mua mũ bảo hiểm đạt chuẩn, có dấu hiệu kiểm định rõ ràng.
-
Đội mũ đúng cách, cài quai chặt chẽ, không lỏng lẻo. Mũ phải che kín đầu, trán, thái dương.
-
Kiểm tra tình trạng mũ thường xuyên, thay mũ mới khi bị hỏng. Không sử dụng các loại mũ quá cũ.
-
Chấp hành nghiêm các quy định về đội mũ bảo hiểm ở mọi nơi, mọi lúc khi tham gia giao thông.
-
Có thể sử dụng mũ trùm kín mặt nhưng vẫn phải đội thêm mũ bảo hiểm bên trong.
-
Luôn mang theo mũ bảo hiểm kể cả khi ngồi sau xe máy để đảm bảo an toàn tối đa.
Kết luận
Như vậy, việc đội mũ bảo hiểm đã trở thành quy định bắt buộc đối với mọi trường hợp điều khiển, ngồi trên xe máy tại Việt Nam. Không tuân thủ quy định này đều có thể bị xử phạt hành chính với mức phạt cao.
Để đảm bảo an toàn cho bản thân và tránh rắc rối pháp lý, mọi người cần nâng cao ý thức, luôn đội mũ bảo hiểm đạt chuẩn, đúng cách mỗi khi tham gia giao thông bằng xe máy. Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích để người đọc nắm rõ về quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm cũng như hậu quả pháp lý khi vi phạm.
Câu hỏi thường gặp
Người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm có bị phạt không?
Có, người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm sẽ bị phạt tiền từ 400.000 – 600.000 đồng. Đây là quy định bắt buộc tại Việt Nam.
Mức phạt không đội mũ bảo hiểm là bao nhiêu tiền?
Theo Nghị định 123/2021/NĐ-CP, mức phạt đối với người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm là 400.000 – 600.000 đồng. Có thể bị phạt lên đến 1 triệu đồng nếu vi phạm nhiều lần trong ngày.
Người ngồi sau xe máy không đội mũ bảo hiểm có vi phạm không?
Có, người ngồi sau xe máy cũng bắt buộc phải đội mũ bảo hiểm. Nếu không đội mũ bảo hiểm, người ngồi sau xe máy vẫn bị xử phạt với mức phạt từ 200.000 – 600.000 đồng.
Có những trường hợp nào được miễn không phải đội mũ bảo hiểm?
Một số trường hợp được miễn gồm chở người bệnh cấp cứu, chở trẻ em dưới 6 tuổi, áp giải người vi phạm pháp luật, cảnh sát làm nhiệm vụ…
Đội mũ bảo hiểm không cài dây quai có vi phạm không?
Có, đội mũ bảo hiểm không cài dây quai đúng cách vẫn bị coi là vi phạm và bị phạt từ 200.000 – 300.000 đồng. Mũ bảo hiểm phải được đội đúng cách, chặt chẽ.
Nguồn: Xe Cộ 24/7
Tôi là Lê Huy Hoàng chuyên gia đánh giá xe của trang Xe Cộ 24/7. Tôi chia sẻ tất cả các kinh nghiệm và hiểu biết của mình về xe cộ, luật giao thông qua các bài viết trên http://xeco247.com/
