Sử dụng điện thoại khi lái xe máy có vi phạm pháp luật?

Sử dụng điện thoại khi lái xe máy đang là một thói quen phổ biến ở Việt Nam. Tuy nhiên, đây lại là hành vi nguy hiểm, dễ dẫn đến tai nạn giao thông. Vậy sử dụng điện thoại khi lái xe máy có vi phạm pháp luật không? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vấn đề này.

Sử dụng điện thoại khi lái xe máy là hành vi vi phạm pháp luật

Sử dụng điện thoại khi lái xe máy bị cấm theo quy định của Luật Giao thông đường bộ. Cụ thể:

• Điều 5 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định: “Người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà sử dụng điện thoại di động khi đang điều khiển phương tiện thì bị xử phạt vi phạm hành chính”.

• Điều 17 Nghị định 100/2019/NĐ-CP cũng quy định: “Người điều khiển xe máy, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) mà sử dụng điện thoại di động khi đang tham gia giao thông” sẽ bị phạt tiền từ 600.000 – 1.000.000 đồng.

Như vậy, sử dụng điện thoại khi lái xe máy là hành vi vi phạm pháp luật, người lái xe sẽ bị xử phạt hành chính nếu vi phạm.

Hành vi sử dụng điện thoại khi lái xe máy bị phạt như thế nào?

Có 2 trường hợp sử dụng điện thoại khi lái xe máy chính:

• Sử dụng tay cầm điện thoại: Người lái xe sử dụng tay cầm điện thoại để nghe, gọi, nhắn tin, chơi game… trong khi điều khiển xe.

• Sử dụng tai nghe: Người lái xe đeo tai nghe kết nối với điện thoại để nghe nhạc/nghe gọi… trong khi lái xe.

Cả 2 trường hợp trên đều bị xử phạt như sau:

• Mức phạt tiền: Từ 600.000 – 1.000.000 đồng (Điều 17 Nghị định 100/2019/NĐ-CP).

• Hình thức phạt bổ sung:

• Tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1-3 tháng.

• Tạm giữ phương tiện (xe máy, xe gắn máy) vi phạm từ 1-3 tháng (trừ một số trường hợp xe chuyên dùng, xe của người khuyết tật…).

Như vậy, mức xử phạt sử dụng điện thoại khi lái xe máy là khá nặng, cần lưu ý tuân thủ để tránh bị phạt.

Nguyên nhân và tác hại của việc sử dụng điện thoại khi lái xe máy

Sử dụng điện thoại khi lái xe máy là hành vi nguy hiểm, gây mất tập trung và dễ dẫn đến tai nạn giao thông. Cụ thể:

Nguyên nhân:

• Người lái xe mất tập trung vào việc quan sát, chú ý các phương tiện xung quanh khi sử dụng điện thoại.

• Tai nghe làm giảm khả năng nghe các âm thanh xung quanh của người lái xe.

• Sử dụng điện thoại khi lái xe làm giảm độ linh hoạt điều khiển xe của người lái.

Tác hại:

• Gây nguy cơ mất lái, đâm vào người, phương tiện khác.

• Không xử lý kịp thời các tình huống bất ngờ xảy ra.

• Gây tai nạn cho bản thân và những người xung quanh.

Vì vậy, luật cấm sử dụng điện thoại khi lái xe máy nhằm đảm bảo an toàn giao thông.

Trường hợp ngoại lệ được sử dụng điện thoại khi lái xe máy

Mặc dù sử dụng điện thoại khi lái xe máy là vi phạm pháp luật, song vẫn có một số trường hợp được phép sử dụng như:

• Người lái xe máy chuyên dùng phục vụ quốc phòng, an ninh.

• Người lái xe máy phục vụ công vụ của cơ quan công an, quân đội, kiểm sát.

• Các phương tiện ưu tiên khi đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu, khẩn cấp.

Những trường hợp này được sử dụng điện thoại nhằm phục vụ công việc chuyên môn, đảm bảo an ninh quốc phòng. Tuy nhiên, người lái vẫn phải đảm bảo an toàn giao thông khi sử dụng.

Hậu quả pháp lý khi vi phạm sử dụng điện thoại khi lái xe máy

Ngoài bị xử phạt hành chính, người lái xe còn phải chịu các hậu quả pháp lý sau khi vi phạm:

• Bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây ra tai nạn giao thông nghiêm trọng.

• Bị công ty bảo hiểm từ chối bồi thường nếu xảy ra tai nạn.

• Mất điểm trong hồ sơ phạt vi phạm giao thông, ảnh hưởng đến việc gia hạn, cấp đổi giấy phép lái xe.

• Có thể bị từ chối mua bảo hiểm xe máy hoặc phải mua với giá cao hơn.

• Gây ảnh hưởng xấu đến hình ảnh, uy tín cá nhân nếu bị phát hiện, ghi hình và đăng tải trên mạng xã hội.

Vì vậy, người tham gia giao thông cần tuân thủ quy định của pháp luật, không nên sử dụng điện thoại khi lái xe để tránh hậu quả đáng tiếc.

Cách phòng tránh vi phạm khi lái xe máy

Để phòng tránh vi phạm và đảm bảo an toàn giao thông khi lái xe máy, người tham gia giao thông cần:

• Tuyệt đối không sử dụng điện thoại khi đang lái xe, dù là để nghe gọi hay sử dụng chức năng rảnh tay.

• Không đeo tai nghe kết nối bluetooth với điện thoại khi lái xe.

• Luôn giữ sự tập trung cao độ khi tham gia giao thông. Không sử dụng điện thoại kể cả khi dừng đèn đỏ.

• Chỉ sử dụng điện thoại khi đã dừng xe ở nơi an toàn, không làm ảnh hưởng đến giao thông.

• Thiết lập tin nhắn tự động trả lời cuộc gọi đến khi đang lái xe. Gọi lại sau khi dừng xe.

• Sử dụng các thiết bị hỗ trợ an toàn như camera hành trình, cảm biến lùi… để bù đắp việc không sử dụng điện thoại.

• Giữ thói quen không sử dụng điện thoại khi lái xe để tránh vi phạm vô tình.

Mức phạt sử dụng điện thoại khi lái xe máy qua các năm

Mức phạt sử dụng điện thoại khi lái xe máy từ trước đến nay như sau:

• Trước năm 2017:

  • Phạt tiền từ 100.000 – 200.000 đồng (theo Nghị định 46/2016/NĐ-CP).

  • Tước quyền sử dụng giấy phép lái xe 1 tháng.

• Từ năm 2017 – 2019:

  • Phạt tiền từ 400.000 – 600.000 đồng (theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP).

  • Tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 – 3 tháng.

• Từ năm 2020 đến nay:

  • Phạt tiền từ 600.000 – 1.000.000 đồng.

  • Tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 – 3 tháng.

Như vậy, mức phạt vi phạm quy định sử dụng điện thoại khi lái xe máy ngày càng tăng cao qua các năm, thể hiện sự quyết liệt của pháp luật trong việc đảm bảo trật tự an toàn giao thông.

Kinh nghiệm xử lý khi bị phạt sử dụng điện thoại khi lái xe máy

Khi bị phạt vì lỗi sử dụng điện thoại khi lái xe máy, bạn nên:

• Giữ thái độ hợp tác, lịch sự với CSGT để được xem xét giảm nhẹ mức phạt.

• Kiểm tra thật kỹ các lỗi vi phạm và mức phạt trong biên bản do CSGT lập.

• Yêu cầu CSGT giải thích rõ lý do áp dụng mức phạt và căn cứ pháp lý.

• Nếu không đồng ý với mức phạt, bạn có quyền khiếu nại lên cấp trên của CSGT trong thời hạn 15 ngày.

• Thu thập bằng chứng (ảnh, video…) để chứng minh mình không vi phạm nếu thấy cần thiết.

• Trường hợp vụ việc phức tạp, nên nhờ luật sư tham gia giải quyết để bảo vệ quyền lợi.

• Sau khi bị phạt, nhanh chóng nộp phạt để tránh bị cưỡng chế thi hành án.

• Rút kinh nghiệm, không tái phạm để tránh bị phạt và mất điểm do vi phạm giao thông.

Một số vụ việc vi phạm về sử dụng điện thoại khi lái xe máy

Có nhiều vụ việc về lỗi sử dụng điện thoại khi lái xe máy bị phát hiện và xử lý, một số vụ tiêu biểu:

• Tháng 8/2022, một nam thanh niên ở Hà Nội bị phạt 1 triệu đồng vì cầm điện thoại, nhìn vào màn hình điện thoại trong khi điều khiển xe máy.

• Tháng 2/2022, một tài xế taxi ở TP HCM bị phạt 800 ngàn đồng vì đeo tai nghe kết nối bluetooth để nghe nhạc khi đang chở khách.

• Tháng 12/2021, một nam thanh niên ở Đà Nẵng bị phạt 1 triệu đồng và tước bằng lái 1 tháng vì cầm điện thoại gọi điện trong lúc điều khiển xe máy trên đường.

• Tháng 10/2020, một tài xế GrabBike ở Nha Trang bị phạt 600 ngàn đồng vì sử dụng điện thoại khi đang chở khách trên đường.

Các vụ việc trên cho thấy cơ quan chức năng đang siết chặt xử lý với lỗi sử dụng điện thoại khi lái xe, nhằm đảm bảo trật tự an toàn giao thông.

Thực trạng vi phạm sử dụng điện thoại khi lái xe máy tại Việt Nam

Thực trạng vi phạm sử dụng điện thoại khi lái xe máy tại Việt Nam như sau:

• Theo thống kê, mỗi năm có khoảng hơn 22.000 trường hợp vi phạm lỗi này. Con số thực tế còn cao hơn.

• Nhiều người lái xe vẫn thường xuyên sử dụng điện thoại khi lái xe mặc dù biết vi phạm.

• Tỉ lệ thanh thiếu niên vi phạm cao hơn người lớn. Lý do là ham chơi game, nghe nhạc khi lái xe.

• Một số người lái xe chủ quan, cho rằng có thể vừa điều khiển xe vừa sử dụng điện thoại.

• Việc xử phạt chưa thực sự nghiêm khắc, chưa tạo được sự răn đe mạnh mẽ.

Như vậy, tình trạng vi phạm lỗi sử dụng điện thoại khi lái xe vẫn còn phổ biến, cần có biện pháp xử lý quyết liệt hơn.

Biện pháp ngăn chặn vi phạm sử dụng điện thoại khi lái xe

Để hạn chế tình trạng vi phạm sử dụng điện thoại khi lái xe, cần có các biện pháp sau:

• Tăng mức phạt lên mức cao nhất theo quy định để tạo sự răn đe.

• Tước bằng lái với thời gian dài hơn đối với người tái phạm nhiều lần.

• Tổ chức các đợt cao điểm xử lý, phát hiện vi phạm thường xuyên, liên tục.

• Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về lỗi sử dụng điện thoại khi lái xe.

• Kêu gọi người dân phát hiện, tố giác các hành vi vi phạm.

• Sử dụng công nghệ, camera giám sát để phát hiện vi phạm.

• Xây dựng văn hóa tham gia giao thông an toàn, lành mạnh trong cộng đồng.

Kinh nghiệm của một số nước về xử lý vi phạm sử dụng điện thoại khi lái xe

Một số kinh nghiệm của các nước về xử lý vi phạm sử dụng điện thoại khi lái xe:

• Anh: Cấm hoàn toàn việc cầm điện thoại khi lái xe, kể cả khi dừng đèn đỏ. Người vi phạm sẽ bị phạt tiền và trừ 6 điểm trong bằng lái.

• Australia: Cấm sử dụng điện thoại khi lái xe, trừ khi dùng chế độ rảnh tay. Người vi phạm sẽ bị phạt 344 – 457 đô la Úc.

• Singapore: Phạt đến 1.000 đô la Singapore và tước bằng lái đối với người cầm điện thoại khi lái xe. Mức phạt này được áp dụng nghiêm khắc.

• Nhật Bản: Tăng mức phạt lên 50 lần (khoảng 165 USD) đối với người cầm điện thoại khi lái xe. Đồng thời tuyên truyền, phổ biến pháp luật để người dân hiểu và tự giác chấp hành.

Kết luận

Như vậy, sử dụng điện thoại khi lái xe máy là vi phạm pháp luật tại Việt Nam. Người vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm khắc bằng hình thức phạt tiền và tước bằng lái. Đây là hành vi nguy hiểm, dễ gây tai nạn giao thông nên cần lên án và có biện pháp ngăn chặn. Người tham gia giao thông cần nêu cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật, không sử dụng điện thoại khi lái xe để bảo vệ sức khỏe, tính mạng bản thân và cộng đồng.

Câu hỏi thường gặp

Tại sao pháp luật cấm sử dụng điện thoại khi lái xe máy?

Sử dụng điện thoại khi lái xe máy bị cấm vì những lý do sau:

• Làm giảm sự tập trung của người lái xe, dễ gây tai nạn.

• Người lái không quan sát được tình hình giao thông xung quanh.

• Giảm khả năng xử lý tình huống giao thông đột xuất.

• Gây mất an toàn giao thông cho bản thân và người đi đường khác.

Có được dùng điện thoại khi dừng đèn đỏ không?

Khi dừng đèn đỏ, nhiều người lái xe thường sử dụng điện thoại. Tuy nhiên, đây vẫn là hành vi vi phạm pháp luật. Bạn chỉ nên sử dụng điện thoại khi đã dừng xe hoàn toàn ở nơi an toàn, không ảnh hưởng đến giao thông.

Có được nghe nhạc qua tai nghe bluetooth khi lái xe không?

Không được phép nghe nhạc qua tai nghe bluetooth khi đang lái xe vì điều này vẫn làm giảm sự tập trung cũng như khả năng nghe các âm thanh xung quanh của người lái xe. Việc này vẫn bị coi là vi phạm pháp luật.

Mức phạt khi bị phát hiện sử dụng điện thoại khi lái xe là bao nhiêu?

Mức phạt khi sử dụng điện thoại khi lái xe máy là:

• Phạt tiền từ 600.000 – 1.000.000 đồng.

• Tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1- 3 tháng.

• Tạm giữ phương tiện từ 1-3 tháng.

Khi bị phạt vì lỗi này, tôi cần làm gì?

Khi bị phạt do sử dụng điện thoại khi lái xe, bạn cần:

• Giữ bình tĩnh, hợp tác với CSGT để được giảm nhẹ mức phạt.

• Kiểm tra kỹ các nội dung trong biên bản. Khiếu nại nếu thấy cần thiết.

• Nộp phạt đúng hạn để tránh bị cưỡng chế.

• Rút kinh nghiệm không tái phạm để tránh bị phạt và mất điểm do vi phạm giao thông.

Nguồn: Xe Cộ 24/7