Xe máy đi sai làn đường – Quy định xử phạt và cách phòng tránh

Trong những năm gần đây, tình trạng xe máy đi sai làn đường đang gia tăng trên khắp cả nước, nhất là ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM. Đây là hành vi vi phạm Luật Giao thông đường bộ, gây mất an toàn giao thông và là nguyên nhân dẫn đến nhiều vụ tai nạn thương tâm. Vậy xe máy đi sai làn đường bị phạt bao nhiêu theo quy định hiện hành? Bài viết sau đây sẽ cung cấp những thông tin hữu ích để giúp người điều khiển xe máy nắm rõ quy định, tránh vi phạm.

Hành vi xe máy đi sai làn đường là gì?

Theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ ban hành kèm theo Thông tư số 50/2015/TT-BGTVT, làn đường là một phần của phần đường xe chạy, được giới hạn hai bên bằng vạch kẻ đường hoặc bằng mép ngoài của lề đường. Mỗi làn đường chỉ cho phép một hàng phương tiện chạy.

Như vậy, xe máy đi sai làn đường là hành vi điều khiển xe máy không đúng theo làn đường hoặc vạch kẻ đường đã được quy định. Một số trường hợp cụ thể bao gồm:

• Điều khiển xe máy sang làn đường bên cạnh không được phép.
• Đi xe máy trên vạch kẻ phân cách làn đường.
• Chuyển làn đường không có tín hiệu báo trước hoặc không quan sát an toàn.
• Điều khiển xe máy vào làn đường dành riêng cho các phương tiện khác.
• Đi sai vào làn đường cấm, làn đường ngược chiều.

Như vậy, bất kỳ trường hợp điều khiển xe máy không đúng làn đường theo quy định đều có thể bị coi là đi sai làn đường và xử lý vi phạm.

Quy định xử phạt xe máy đi sai làn đường

Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ – đường sắt, xe máy đi sai làn đường sẽ bị xử phạt như sau:

• Phạt tiền từ 400.000 đồng – 600.000 đồng đối với người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện) đi không đúng phần đường, làn đường quy định.
• Nếu trường hợp đi sai làn đường mà gây ra tai nạn giao thông thì mức phạt tăng lên mức từ 4.000.000 đồng – 5.000.000 đồng. Bên cạnh đó, người điều khiển phương tiện còn bị tước giấy phép lái xe từ 02 – 04 tháng.
• Đối với người điều khiển xe máy chuyên dùng thì mức phạt cũng tương tự, từ 400.000 đồng – 600.000 đồng. Tuy nhiên, nếu vi phạm nhiều lần sẽ bị tước giấy phép lái xe từ 01 – 03 tháng.

Như vậy, mức phạt đối với hành vi điều khiển xe máy sai làn đường có thể lên đến 5 triệu đồng và bị tước bằng lái nếu gây ra tai nạn giao thông.

Các trường hợp miễn trách nhiệm phạt xe máy đi sai làn đường

Mặc dù hành vi đi sai làn đường là vi phạm nhưng trong một số trường hợp đặc biệt, người vi phạm có thể được miễn trách nhiệm xử phạt, cụ thể:

• Trường hợp bất khả kháng như gặp sự cố kỹ thuật đột xuất hoặc do mất lái tránh va chạm.
• Xe máy chở người bị ốm đau, thương tích cấp cứu nên phải đi vào làn khẩn cấp.
• Xe máy chở người khuyết tật, người già yếu không thể di chuyển bằng phương tiện khác.
• Điều kiện giao thông khẩn cấp như lụt bão, sự cố kẹt xe, ùn tắc giao thông…
• Được sự đồng ý của CSGT hoặc cơ quan chức năng để phục vụ công vụ.

Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt khác thì cũng có thể được xem xét giảm nhẹ hoặc miễn trách nhiệm xử phạt.

Hình thức xử phạt xe máy đi sai làn đường

Khi bị phát hiện điều khiển xe máy vi phạm đi sai làn đường, người vi phạm sẽ bị xử phạt theo các hình thức sau:

• Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng (áp dụng với xe máy thông thường). Có thể tăng lên tới 5 triệu đồng nếu gây tai nạn.
• Tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 – 4 tháng đối với xe máy chuyên dùng hoặc gây tai nạn.
• Tạm giữ phương tiện từ 7 – 30 ngày nếu vi phạm lần 2 trong vòng 1 năm (chỉ áp dụng đối với xe máy thông thường).
• Tịch thu giấy phép lái xe từ 1 – 3 tháng nếu người điều khiển xe máy chuyên dùng mà vi phạm nhiều lần hoặc chở quá tải trọng.

Ngoài ra, người điều khiển xe máy còn phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại nếu gây tai nạn do lỗi đi sai làn đường.

Quy trình xử lý vi phạm đối với xe máy đi sai làn đường

Khi phát hiện xe máy vi phạm lỗi đi sai làn đường, cảnh sát giao thông sẽ tiến hành xử lý theo quy trình sau:

Bước 1: Yêu cầu dừng xe và kiểm tra giấy tờ.

Bước 2: Lập biên bản vi phạm, ghi rõ hành vi sai phạm.

Bước 3: Tạm giữ phương tiện vi phạm (nếu cần thiết).

Bước 4: Xác minh nhân thân và điều kiện vi phạm.

Bước 5: Ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Bước 6: Thông báo quyết định xử phạt cho người vi phạm.

Bước 7: Người vi phạm chấp hành quyết định xử phạt.

Như vậy, khi bị phát hiện đi sai làn đường, người điều khiển xe máy cần hợp tác với CSGT để đảm bảo quyền lợi của mình.

Lực lượng có thẩm quyền xử phạt xe máy đi sai làn đường

Các lực lượng sau đây có thẩm quyền xử phạt đối với hành vi điều khiển xe máy sai làn đường:

• Cảnh sát giao thông (CSGT): Là lực lượng chủ công xử lý xe máy đi sai làn đường.
• Thanh tra giao thông: Có quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ.
• Cảnh sát trật tự: Được phép xử phạt các lỗi vi phạm về trật tự an toàn giao thông.
• Cơ quan quản lý đường bộ: Xử phạt các hành vi vi phạm quy định về giao thông đường bộ.

Những người có thẩm quyền cụ thể gồm: Cảnh sát giao thông, Tổ trưởng tổ tuần tra kiểm soát, Đội trưởng đội tuần tra kiểm soát, Trạm trưởng trạm kiểm soát giao thông và người được giao nhiệm vụ tuần tra kiểm soát.

Quyền khiếu nại của người bị xử phạt đi xe máy sai làn đường

Khi bị xử phạt vi phạm hành chính vì lỗi điều khiển xe máy sai làn đường, người vi phạm có quyền khiếu nại lên cấp có thẩm quyền giải quyết nếu thấy quyết định xử phạt chưa đúng. Cụ thể:

• Đối với quyết định của CSGT, Cảnh sát trật tự: Khiếu nại lên Trưởng Công an cấp huyện.
• Đối với quyết định của Thanh tra giao thông: Khiếu nại lên Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam.
• Đối với quyết định của Trạm trưởng Trạm kiểm soát giao thông: Khiếu nại lên Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông.
• Thời hạn khiếu nại là 15 ngày kể từ ngày nhận được quyết định xử phạt. Quá thời hạn trên, quyết định xử phạt vẫn có hiệu lực thi hành.
• Đối với quyết định của Thanh tra giao thông: Khiếu nại lên Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam.
• Đối với quyết định của Trạm trưởng Trạm kiểm soát giao thông: Khiếu nại lên Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông.
• Thời hạn khiếu nại là 15 ngày kể từ ngày nhận được quyết định xử phạt. Quá thời hạn trên, quyết định xử phạt vẫn có hiệu lực thi hành.

Như vậy, người bị xử phạt đi xe máy sai làn đường vẫn có quyền bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình thông qua việc khiếu nại quyết định xử phạt nếu thấy cần thiết.

Một số lưu ý khi bị CSGT xử phạt vi phạm đi sai làn đường

Khi bị CSGT lập biên bản xử phạt vì lỗi điều khiển xe máy sai làn đường, người vi phạm cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Yêu cầu CSGT xuất trình thẻ ngành, chứng minh thẩm quyền xử phạt.
• Kiểm tra thông tin về người vi phạm, phương tiện, thời gian, địa điểm vi phạm.
• Yêu cầu ghi chép đầy đủ chi tiết về hành vi vi phạm vào biên bản.
• Ký và ghi rõ họ tên vào biên bản, yêu cầu CSGT cùng ký xác nhận.
• Ghi nhận thông tin liên lạc của CSGT để liên hệ tra cứu thông tin xử phạt.
• Chủ động thu thập bằng chứng nếu thấy mình bị xử phạt oan sai.
• Cân nhắc việc khiếu nại nếu thấy quyết định xử phạt chưa phù hợp.

Cách phòng tránh bị xử phạt do đi xe máy sai làn đường

Để hạn chế bị xử phạt do lỗi đi xe máy sai làn đường, người tham gia giao thông nên thực hiện các biện pháp sau:

• Quan sát và chú ý các biển báo, vạch kẻ đường để xác định đúng làn đường.
• Giữ khoảng cách an toàn với các phương tiện xung quanh, không lấn làn đường.
• Bật đèn chiếu sáng cả ngày để các phương tiện dễ quan sát.
• Sử dụng tín hiệu báo hướng rẽ trước khi chuyển làn đường.
• Không vượt ẩu, đua xe trái phép dẫn đến mất kiểm soát và đi sai làn.
• Giữ tốc độ phù hợp, tránh phóng nhanh vượt ẩu gây nguy hiểm.
• Không sử dụng rượu bia khi lái xe để đảm bảo sự tập trung và làn đường.
• Thường xuyên rèn luyện kỹ năng lái xe an toàn, ý thức chấp hành luật giao thông.

Kết luận

Qua bài viết trên có thể thấy, việc xử phạt đối với hành vi điều khiển xe máy sai làn đường được quy định rõ ràng trong Luật Giao thông đường bộ. Vì vậy, mọi người cần nâng cao ý thức, luôn tuân thủ đúng luật lệ giao thông, đi đúng làn đường quy định để đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng. Chúng ta cùng góp phần xây dựng nếp sống văn minh, văn hóa giao thông.

Tóm tắt

• Xe máy đi sai làn đường bị phạt tiền 400.000 – 600.000 đồng, cao nhất là 5 triệu đồng nếu gây tai nạn.
• Cảnh sát giao thông, thanh tra giao thông, cảnh sát trật tự có thẩm quyền xử phạt.
• Người bị xử phạt có quyền khiếu nại nếu thấy quyết định sai.
• Luôn quan sát và chấp hành đúng luật giao thông, đi đúng làn đường.
• Xây dựng ý thức tự giác chấp hành quy tắc giao thông, văn hóa khi tham gia giao thông.

Câu hỏi thường gặp

Xe máy đi sai làn đường bị phạt bao nhiêu tiền?

Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, xe máy đi sai làn đường bị phạt tiền từ 400.000 – 600.000 đồng. Nếu gây tai nạn giao thông thì mức phạt tiền tăng lên 4 – 5 triệu đồng.

Có bị tước bằng lái xe nếu điều khiển xe máy sai làn đường không?

Có, nếu điều khiển xe máy chuyên dùng hoặc xe máy thông thường mà đi sai làn gây tai nạn giao thông thì sẽ bị tước giấy phép lái xe từ 2 – 4 tháng.

Xe máy đi vào làn đường của ô tô có được không?

Không được. Đây là hành vi đi sai làn đường, vi phạm luật giao thông đường bộ. Xe máy chỉ được phép đi trong làn dành riêng cho xe máy, không được sang làn đường của các phương tiện khác.

Điều khiển xe máy trên vạch kẻ phân cách làn đường có sai không?

Đây là hành vi sai phạm, vi phạm luật giao thông. Vạch kẻ phân cách là ranh giới các làn đường, không được phép đi trên vạch kẻ này.

Có được phép khiếu nại nếu bị CSGT xử phạt oan sai điều khiển xe máy sai làn đường?

Hoàn toàn được phép. Người bị xử phạt vi phạm hành chính về lỗi đi sai làn đường có quyền khiếu nại lên cấp trên của CSGT nếu thấy mình bị xử phạt oan, sai.

Nguồn: Xe Cộ 24/7